چه نیازی به تحلیل داده های کسب و کار خودتون دارید؟

 

در اینجا به شما نشون میدیم که توسط تجزیه‌وتحلیل داده‌های کسب‌و‌کار، شما چه طور می‌تونید کیفیت و کمیت خدمات یا محصولات خودتون را از طریق اطلاعاتی که نمودارهای خروجی برای شما فراهم میارند را بالا ببرید و  با معاینه نبض کسب‌و‌کار خودتون به اصطلاح، از طریق تحلیل داده‌ها، در مسیر درستی در جهت فراهم آوردن رضایت مشتری قرار بگیرید.

توجه داشته باشید که این تحلیل ها می تونه روی هر صنعتی  انجام بشه ما در اینجا صنایع غذایی را به عنوان نمونه آوردیم ولی می تونه روی صنعت پوشاک، کالای دیجیتال یا روی هرنوع صنعت دیگه ای اعمال بشه. خروجی های مورد نظر مستقل از نوع کسب و کار هست یعنی برای هر نوع کسب وکار که با مشتری ها سرو کار دارند قابل اعمال هستش.

 خوب در مرحله اول سعی می‌کنیم از طریق ارزیابی و گفتگو با مدیریت و در صورت نیاز دیگر ذینفعان، به درک روشنی از هدف کسب‌و‌کارتون برسیم. سپس در مسیر اهدافی که برای کسب‌و‌کار خودتون تعریف کردید، اعضای تیم تحلیل داده گیلادمیا سعی می‌کنند با شناختی که از داده‌ها به عنوان مبداء و اهدافی که به دنبال آن هستید، به عنوان مقصد دریافت می‌کنند، بتونند مسیر را از طریق تشخیص نقاط ضعف و قوت و همچنین تهدیدها و فرصت‌هایی که متوجه کسب‌و‌کار شما هست را به وسیله تجزیه‌و‌تحلیل داده و تبدیل اونها به اطلاعات متناسب شفاف کنند. به همین دلیل  چرایی امر، بخش مهمی از مرحله تجزیه‌و‌تحلیل داده در هر زمینه‌ای هستش، چراکه بدون کسب بینش صحیح در مورد اونا، شما در مسیر درستی حرکت نمی‌کنید.

در مرحله دوم اعضای تیم تحلیل داده گیلادمیا با تمیز‌کاری داده‌ها (ِData Cleaning) و آماده کردن اونا (Data Preparation) برای خروجی‌های مورد نظر، سعی می‌کنند با استفاده از ابزارها و تکنیک‌های داده‌کاوی، ارزیابی درستی از داده‌ها داشته باشند. در این مرحله مشخص میشه که چه خروجی‌هایی داشته باشیم و کدوم تحلیل‌ها مفید خواهند بود و چگونه این تحلیل‌ها را به زبان مخاطب که ممکنه مدیریت، اعضاء تیم مارکتینگ و یا هر ذینفعی که در کسب‌و‌کار شما باشه، ترجمه کنیم.

در مرحله سوم سعی می‌ کنیم از طریق تبدیل معیارهای مرحله قبل به نمودارهای مناسب با استفاده از تکنیک‌های مصورسازی داده به درک مشترک و درستی از کار خودمون برسیم. این خروجی به صورت یک فایل مستند شده در قالب گزارش، ماهانه و یا فصلی در اختیار اعضاء مورد نظر قرار میگیره. در ادامه به بررسی برخی از نمودارها و معیارهایی که برای کسب‌و‌کار شما مفید هستش ، می‌پردازیم.

تحلیل فروش کل 

نمودار زیر فررش کل کسب وکار را به ازای ماه های مختلف سال به صورت مصور در قالب نمودار نشان میده، محوره افقی ماه های سال و محور عمودی مقدار فروش بر اساس قییمت به تومان هستش.

نمودار بالا نشون میده ماه آذر بالاترین مقدار فروش تو دوسال گذشته را از شروع دوره به خودش اختصاص داده. 

محاسبه نرخ بازگشت کاربر

نرخ بازگشت کاربر و یا Customer Retention Rate یکی از معیارهای مهم برای ارزیابی عملکرد کسب‌و‌کارتون هست. تحقیقات انجام شده در این مورد نشون میده، حدود ۴۰ درصد از حاشیه سود کسب‌و‌کارهای حوزه تجارت الکترونیک مربوط به مشتریان برگشتی هستش. این رقم نشون میده تا چه حد برگشت مشتریانی که قبلا از شما خرید نداشتند، برای کسب‌و‌کار شما حیاتی و سودآور هستش.

 

نمونه‌ای از محاسبه نرخ بازگشت کاربران توسط اعضاء تیم تحلیل داده گیلادمیا برای ماه‌های تیر تا آبان قابل را می بینید. پیشنهاد میشه که این معیار همواره بالای ۸5 درصد باشد. در غیر این صورت شما به شدت در حال ریزش مشتریان خودتان هستید.

محاسبه روند افزایش مشتریان جدید

مشتریانی که حداقل یک تراکنش مالی در کسب و کار شما داشتند این قابلیت را دارند که به مشتریان وفادار شما تبدیل بشند و در پایگاه مشتریان (Customer Base) شما در آینده قرار بگیرند. رسد تعداد این مشتریان می تونه به ارزیابی شما کمک کنه.

محاسبه روند اضافه شدن مشرتیان جدید بر اساس تعداد اونها.نمودار خطی یکی از بهترین انواع نمودارها برای نشان دادن تغییرات در بستر زمان هستش.

محاسبه محصول و خدمت استراتژیک

محصول یا خدمت استراتژیک به محصولات و خدماتی گفته میشه که حاشیه سود بالایی  را برای کسب‌و‌کارتون فراهم میکنه، به خاطر اینکه  در تمام دوره‌ها و به تعداد بالا در هر حال فروش هستند. به عنوان مثال برای تاکسی های اینترنتی می تونه مسیرهای خاص باشه و یا برای یک سایت خرده فروشی آنلاین می تونه محصولات خاص باشه و یا برای خدمات پزشکی می تونه خدمات خاصی باشه. شما تنها با تحلیل داده های خودتون می تونید به این محصولات و یا خدمات خاص دست پیدا کنید. اعضای تیم داده گیلادمیا با تحلیل داده هاتون این اطلاعات را در اختیارشما قرار میده. شما می تونید از اونها برای کمپین های تبلیغاتی خودتون، پیش خرید محصولات برای سفارش های بعدی با حجم زیادو همچنین بخش بندی مشتریان، محصولات و خدمات خودتون استفاده کنید.

ستون اول مربوط به نوع محصولات هستش و ستون های بعدی ماه های سال را نشون میده. تو نمودار بالا محصولاتی که تو هشت ماه گذشته سفارش داده شدند و همچنین تعداد سفارش اونا بالا هستش به صورت نزولی مرتبط شدند. ستون انتهایی جمع تعداد سفارش ها به ازای هر محصول در هشت ماه گذشته را نشون میده. نمودار بالا تنیجه تحلیل روی بالاتر از چند صد محصول و بالای چند هزار سفارش در طول یک دوره زمانی هستش.

توزیع جغرافیای فروش

این معیار به شما نشون  میده میزان فروش خدمات و یا محصولات شما از نظر مکانی در شهرها و یا موقعیت های مختلف به چه صورت هستش. در پایین نمودار رو محور افقی کد استان مورد نظر ، هر میله مربوط به یک استان یا موقعیت هستش و در قسمت عمودی نمودار می تونه مربوط به تغییرات رنج قیمت خرید یا تعداد سفارش ها باشه.

نمودار بالا نشون میده استان با کد ۲۶ بالاترین میانگین خرید و استان با کد ۱۳ پایین ترین میانگین خرید را در طول دوره گذشته داشته.

تعداد سفارش ها و یا مقدار خریداری شده محصول و یا خدمت براساس جنسیت مشتریان

در نمودار زیر محور افقی ماه های سال و رنگ قرمز و آبی  نوع جنسیت ر ا  نشون میده. محور عمودی می تونه  نشون دهنده رنج تغییرات در میزان سفارش و یا خرید مشتریان براساس نوع آونها باشه.

نمودار بالا نشون میده، مشتریان زن بالاترین میانگین خرید در اکثر ماه های سال را داشتند.

نمودار زیر میانگیل قیمت خردید(AOV) افراد را در طول ماه های گذشته را نشون میده.

نمودار بالا نشون میده با توجه به اینکه تعداد سفارش ها در طول ماه های گذشته توسط زن ها بیشتره ولی مردها میانگین قیمت خردیدشون از اونها بیشترهستش.

تعداد سفارش ها و یا مقدار خریداری شده محصول و یا خدمت براساس روزها هفته

نمودار زیر نشون دهنده میزان فروش و سفارش محصول یا خدمت براساس روزهای هفته بعد از گذشت یک سال هستش. قسمت افقی نمودار به ازای هر رنگ نشون دهنده روزهای هفته و ارتفاع میله ها نشون دهنده تعداد سفارش و یا میزان خرید براساس روز هستش. همونطور که مشاهده میکنید نمودار موردنظر در روز سه شنبه بالاترین میانگین خرید و یا سفارش را در طول یک سال گذشته به خودش اختصاص داده.

نمودار زیر تعداد سفارش های محصولات را نسبت به روزهای هفته به ازای ماه های مختلف سال نشون میده. هر رنگی مربوط به یه روز هفته هست.

تعداد سفارش ها به ازای هر ماه

در نمودار میله ای افقی زیر تعداد سفارش ها براساس ماه را می بینید. محور افقی تعداد سفارش ها توسط مشتریان و محور عمودی ماه های سال را نشون میده. با تحلیل این نمودرا می تونید متوجه بشید که تعداد سفارش ها در ماه های اسفند ، آذر و شهریور بالا بوده و به دنبال دلایل این افزایش باشیم و یا اینکه در بعضی از ماه ها تعداد سفارش ها ثابت هستش و می تونیم پیش بینی های خوبی از روند سفارش محصولات و یا خدمات خودتون داشته باشید.

 

در این نمودارها سعی شده با استفاده از تکنیک مصور سازی داده ها ، اطلاعات فیلتر شده در اختیار مخاطب مورد نظر قرار بگیره.

اعمال تکنیک قواعد انجمنی (Association rule mining) روی محصولات

احتمالا تا به حال از فروشگاه های اینترنتی خرید کردید، وقتی شما محصول یا خدمتی را انتخاب می کنید که بخرید مشاهده می کنید که محصولات دیگه ای هم به شما پیشنهاد میشه شاید شما فکر کنید که این کار داره اتفاقی انجام میشه اما اینطور نیست فلسفه این کار از تحلیل داده ها میاد، کسب و کار مورد نظر فهمیده که مثلا از هر 100 نفری که محصول شماره A را خریدند 60 نفرشون بعدش محصول  شماره B  و یا C را هم در خریداری کردند. مثلا موقعی که یک موبایلی را خریداری می کنید می بینید که محصولات جانبی خاصی هم به شما پیشنهاد میشه. حالا با پیشنهاد دادن این محصولات به مشتری ها به ازای هر 100 نفری که میاند اون محصول را میخرند احتمالا 60 نفر از اینها محصولاتی که بهشون پیشنهاد داده میشه را می خرند. این یکی از کارهایی هست که میشه با اعمال این تکنیک روی داده ها انجام داد، کار دیگه ای که میشه انجام داد اینه که بیایم این محصولات را توی سایت در کنار هم قرار بدیم، یا اگه بسته بندی انجام میدیدم داخل  یک بسته قرار بدیم، یا اینکه اگر فروشگاه فیزیکی داریم داخل ویترین مغازه این ها را در کنار هم قرار بدیم، کار سومی که میشه باهاش انجام داد این هست که بیایم مشتری های محصولاتی را که باهم ارتباط قرار دارند هدف یا به اصطلاح تارگت قرار بدیم توی تبلیغات و یا کمپین های تبلیغاتی که داریم و به این طریق این کارها را مؤثر تر و با هزینه کمتری انجام بدیم.

شکل بالا نمونه ای از اعمال تکنیک قواعد انجمنی روی  سفارش چند هزار محصول در طول یک سال با استفاده از  الگوریتم Apriori هستش. در اینجا ما سه تا پارامتر داریم support , confidence , rate  پارامتر ساپورت را اگر تنظیم کنیم روی سی درصد محصولاتی را به ما میده که در سی درصد تراکنش ها حضور داشتند یعی اگر کسب و کار ما 100 تا سفارش دریافت کرده تو سی تا از اونها حتما این محصول هستش به عنوان نمونه دمنونش زعفران ، پارامتر بعدی کانفیدنس هست که نشون میده کسانی که قبلا دمنوش زعفران خریداری کردند احتمال اینکه دمنوش بهار نارنج هم بخرند 31 درصد هست ، پارامتر بعدی rate  هست که نشون میده احتمال اینکه این دوتا محصول باهم بفروشند 11 برابر این هست که دمنوش بهارنارنج به تنهایی بفروشه. در ردیف بعدی به همین ترتیب میبینیم که این سه تا معیار برای هر دو محصول بعدی محاسبه شده، حالا شما با بالا و پایین کردن مقادیر این معیار توی الگوریتم کلی خروجی مفید می تونید بگیرید که فروش کسب و کار شما و رضایت مشتری را بالا ببره و هزینه کسب و کار شما را پایین بیاره.